Paris, “kinh đô ánh sáng”, một trung tâm văn hóa, thời trang toàn cầu, là hiện thân của sự lãng mạn và vẻ đẹp vượt thời gian, luôn gợi lên những hình ảnh hoa lệ và mộng mơ. Thế nhưng, giữa lòng Paris tráng lệ ấy, tồn tại một thực thể mang tên Paris Saint-Germain (PSG), một câu lạc bộ bóng đá thường xuyên gắn liền với sự hỗn loạn, áp lực tột cùng và những cảm xúc mãnh liệt.
PSG là một bản hòa tấu của những nghịch lý: sự giàu có vô song đi đôi với nỗi khao khát cháy bỏng một danh hiệu châu Âu tối thượng; những siêu sao toàn cầu quy tụ nhưng luôn bị đặt dấu hỏi về sức mạnh nội tại; một biểu tượng cho sức mạnh tài chính của bóng đá hiện đại nhưng lại bị ám ảnh bởi những khoảnh khắc sụp đổ đau đớn.
Bản thân cái tên “Paris Saint-Germain” gắn liền câu lạc bộ với một trong những thành phố mang tính biểu tượng nhất thế giới, hàm chứa một sức nặng văn hóa và di sản nhất định. Tuy nhiên, việc Qatar Sports Investments (QSI) tiếp quản đội bóng vào năm 2011 đã thay đổi cơ bản quỹ đạo và cấu trúc tài chính của đội bóng, biến họ thành một câu lạc bộ thuộc sở hữu nhà nước, nhưng không phải là nhà nước Pháp.
Nói một cách ví von, khi những đồng tiền Ả Rập tới và khiến PSG thay da đổi thịt, đội bóng này đã vươn tầm trở thành một thế lực tại châu Âu, nhưng đồng thời, cũng không còn là cái tên thuộc về niềm tự hào của người Pháp nữa.
Mục tiêu rõ ràng của các ông chủ Qatar là quảng bá hình ảnh của Qatar trên toàn cầu. Chính bản sắc kép này – Paris về mặt địa lý, Qatar về mặt sở hữu và nguồn tài chính chủ yếu – đã tạo ra một câu chuyện phức tạp. Danh xưng “trọc phú” xuất phát trực tiếp từ sự đầu tư tài chính khổng lồ từ bên ngoài này, vốn được nhìn nhận khác biệt so với những thế lực bóng đá được xây dựng nên nhờ truyền thống, bản sắc và thành tựu lâu đời. Do đó, quá trình “hóa rồng” không chỉ là chiến thắng mà còn là việc đạt được một vị thế chân thực, là hành trình tìm kiếm một sự thừa nhận, một chỗ đứng trong bức tranh toàn cảnh của bóng đá hiện đại, dưới tư cách một câu lạc bộ vĩ đại.
Những biến động cảm xúc dữ dội gắn liền với PSG là hệ quả trực tiếp của chiến lược đầu tư mạo hiểm, đặt cược tất cả. Cam kết của QSI là giành chức vô địch Champions League. Sự tập trung duy nhất này, được hậu thuẫn bởi hơn 1,9 tỷ euro chi cho chuyển nhượng , tạo ra những kỳ vọng khổng lồ. Thành công ở giải quốc nội, dù ổn định , gần như trở thành điều hiển nhiên và do đó bị giảm giá trị trong mắt nhiều người, bao gồm cả một bộ phận người hâm mộ. Mỗi chiến dịch Champions League vì thế trở thành một cuộc trưng cầu dân ý cho toàn bộ dự án. Những thất bại ngoạn mục như “La Remontada” hay trận thua chung kết năm 2020 không chỉ là những trận thua thể thao mà còn là sự thất bại của một tầm nhìn vĩ đại, tốn kém, dẫn đến những phản ứng cảm xúc dữ dội từ người hâm mộ, giới truyền thông và thậm chí cả ban lãnh đạo câu lạc bộ.
Paris Saint-Germain được thành lập vào tháng 8 năm 1970, là kết quả của sự hợp nhất giữa Paris Football Club và Stade Saint-Germain. Điều độc đáo là nỗ lực huy động vốn từ cộng đồng ban đầu, biến PSG thành một câu lạc bộ “do người hâm mộ đóng góp tài chính để hình thành” – một sự tương phản rõ rệt với hình ảnh sau này của nó. Bernard Guignedoux (Béc na Ghi nê đô) đã ghi bàn thắng đầu tiên trong lịch sử câu lạc bộ.
Câu lạc bộ ngay lập tức thăng hạng lên Division 1 và giành chức vô địch Division 2 ngay trong mùa giải đầu tiên. Tuy nhiên, niềm vui ngắn chẳng tày gang khi vào năm 1972, đội bóng lại một lần nữa bị chia tách, Paris FC ở lại giải đấu cao nhất trong khi PSG bị xử phạt vì các bê bối tài chính và phải xuống chơi ở Division 3, mất đi tư cách chuyên nghiệp.
Sự trở lại đầy cảm xúc với Division 1 vào năm 1974 và việc chuyển đến sân vận động mang tính biểu tượng Parc des Princes đã đánh dấu một cột mốc quan trọng. Những năm tháng dưới mái nhà mới chứng kiến PSG giành được những danh hiệu lớn đầu tiên: hai chức vô địch Cúp Quốc gia Pháp liên tiếp (1982, 1983) và chức vô địch quốc gia đầu tiên vào năm 1986 với những ngôi sao như Safet Susic, Luis Fernandez, Dominique Rocheteau (Đô mi ni quê Rô sơ to). Đây là một khoảnh khắc quan trọng, chấm dứt thời kỳ khô hạn danh hiệu kéo dài của các đội bóng thủ đô Paris.
Việc Canal+ tiếp quản vào năm 1991 đã hồi sinh câu lạc bộ, mở ra một kỷ nguyên vàng với những cầu thủ như David Ginola, George Weah (Ghoe), Rai (Ra i). Chín danh hiệu đã đến trong những năm 1990, bao gồm chức vô địch quốc gia thứ hai (1994) và vinh quang tột đỉnh – UEFA Cup Winners’ Cup năm 1996, một kỳ tích độc nhất của một câu lạc bộ Pháp vào thời điểm đó. Đây cũng có thể coi là thời đại cực thịnh nhất trong lịch sử PSG, trước kỷ nguyên QSI.
Tiếp nối “thế hệ vàng” là những năm tháng khó khăn trong giai đoạn đầu thiên niên kỷ mới. Vào những năm 2000 – 2010, câu lạc bộ chật vật tìm lại đỉnh cao bất chấp sự hiện diện của những tài năng như Ronaldinho và Pauleta. Một vài chiếc cúp quốc nội (Cúp Quốc gia Pháp, Cúp Liên đoàn, Cúp Intertoto) đã đến, nhưng đội bóng thủ đô lại được biết đến nhiều hơn với việc câu chuyện “sóng gió này chưa qua thì bão bùng khác đã ập đến”. Việc chuyển giao quyền sở hữu câu lạc bộ cho Colony Capital vào năm 2006 càng khiến tình hình tồi tệ hơn, với việc câu lạc bộ phải chiến đấu trụ hạng trong các mùa giải 2006-2007 và 2007-2008. Điều này tạo tiền đề cho việc QSI tiếp quản như một nhu cầu cấp thiết để hồi sinh.
Có thể nói, trước khi QSI tiếp quản, PSG là một câu lạc bộ danh tiếng, nhưng chưa bao giờ được coi là một thế lực thực sự của bóng đá Pháp. Đặc biệt là khi đặt lên bàn cân so sánh với những “con rồng đích thực” như Lyon, Marseille, PSG lại càng lộ rõ bản chất một “câu lạc bộ tầm trung” trước khi được bơm những túi tiền không đáy từ Trung Đông.
Lịch sử trước QSI của PSG, dù có những khoảnh khắc tự hào, lại trở nên đặc trưng hơn bởi sự bất ổn và không có khả năng duy trì thành công, khiến nó trở thành một “miếng mồi ngon” cho một cuộc tiếp quản mang tính chuyển đổi. “Khát khao hóa rồng” đã tồn tại ở dạng sơ khai ngay từ thời điểm đó, nhưng thiếu nguồn lực để hiện thực hóa một cách nhất quán, và rồi tưởng chừng như sẽ mãi là một giấc mộng viển vông.
Các chu kỳ thành tích theo sau là suy thoái cho thấy những yếu kém cơ cấu tiềm ẩn hoặc sự thiếu đầu tư nhất quán. Các vấn đề tài chính tái diễn. Chức vô địch Cúp C2 năm 1996 là một đỉnh cao tráng lệ, nhưng giai đoạn sau đó chứng kiến câu lạc bộ “chật vật sinh tồn” và thậm chí phải chiến đấu trụ hạng. Chính sự mong manh và tiềm năng chưa được khai thác này đã khiến một nhà đầu tư giàu có như QSI trở nên đặc biệt hấp dẫn.
Năm 2011 đánh dấu sự chuyển giao lịch sử của PSG khi tập đoàn Qatar Sports Investments (QSI) tiếp quản đội bóng. Với sự hậu thuẫn mạnh mẽ về tài chính từ Qatar, PSG bắt đầu một hành trình đầy tham vọng, mua sắm hàng loạt những ngôi sao đẳng cấp hàng đầu thế giới. Zlatan Ibrahimovic, Thiago Silva, David Beckham rồi đến Neymar, Kylian Mbappe, Lionel Messi – những cái tên tưởng như chỉ có thể xuất hiện trong giấc mơ của các đội bóng khác, đều lần lượt cập bến sân Công viên các Hoàng tử.
Nguồn lực tài chính khổng lồ giúp PSG nhanh chóng thống trị giải quốc nội, giành chức vô địch Ligue 1 liên tiếp và gần như không có đối thủ tại Pháp. Nhưng tại đấu trường châu Âu, nơi giấc mơ thực sự của PSG nằm lại, họ vẫn chỉ là một “gã trọc phú” – giàu tiền bạc nhưng thiếu truyền thống và bản lĩnh để vươn tới đỉnh cao nhất: chức vô địch Champions League.
Dù đầu tư hàng tỷ euro, PSG luôn gục ngã ở những thời khắc quyết định. Những ký ức đau thương tại đấu trường Champions League như trận thua ngược 1-6 trước Barcelona năm 2017, sau khi đã thắng 4-0 ở lượt đi, thất bại cay đắng trước Manchester United năm 2019, hay trận thua đầy tiếc nuối trước Bayern Munich trong chung kết năm 2020, đều hằn sâu trong tâm trí các cổ động viên. Đó là những vết thương mãi chưa lành, nhắc nhở PSG rằng tiền bạc chưa bao giờ đủ để mang về vinh quang.
Những ngôi sao lớn như Neymar, Mbappe hay Messi đến rồi đi, đều với sứ mệnh phải giúp PSG bước lên đỉnh châu Âu. Nhưng áp lực khổng lồ, sự thiếu gắn kết trong phòng thay đồ và sự khắc nghiệt của giải đấu danh giá nhất thế giới luôn khiến giấc mơ Champions League của đội bóng này tan biến vào những phút giây nghiệt ngã nhất.
Việc tập trung vào các siêu sao cá nhân, dù có tiềm năng thương mại, có thể đã vô tình cản trở sự phát triển của sự gắn kết đồng đội, yếu tố quan trọng cho thành công ở Champions League, tạo ra một phiên bản “Galacticos” đầy chắp vá và tồn tại vô vàn lỗi hệ thống. Việc tập hợp Neymar, Mbappe và Messi được mô tả là một “bộ ba tài năng nhất” nhưng cũng là một “thất bại” với tư cách là một tập thể do sự thiếu ý thức phòng ngự, và thậm chí thiếu cả động lực chiến thắng.
Chiến lược dựa vào “sự tỏa sáng cá nhân” thay vì “kỷ luật chiến thuật và sự gắn kết đồng đội” ngày càng cho thấy sự thất bại về mặt chuyên môn. Mặc dù những ngôi sao như Messi mang lại lợi ích thương mại, việc hòa nhập họ vào một đội hình cân bằng là một thách thức. Các ngôi sao hàng đầu rồi cũng rời đi theo những cách không mấy yên ả, Messi coi giai đoạn 2 năm khoác áo PSG là quãng thời gian “tăm tối nhất sự nghiệp”. Neymar lộ rõ bản chất là một kẻ hút máu câu lạc bộ, thiếu tham vọng và chỉ chăm chăm vào những trò ăn chơi trác táng. Trong khi Mbappe thậm chí còn xem sự đãi ngộ vượt trội mà đội bóng thủ đô dành cho anh là một nghĩa vụ hiển nhiên, từ đó dẫn tới những vụ kiện tụng chưa thấy hồi kết.
Những năm gần đây, PSG dường như bắt đầu hiểu rằng, để thực sự “hóa rồng”, họ cần nhiều hơn tiền bạc. Đội bóng từng bước xây dựng văn hóa CLB vững chắc hơn, đầu tư nghiêm túc vào đào tạo trẻ với các tài năng như Warren Zaire-Emery hay Xavi Simons. Sự xuất hiện của Luis Enrique trên băng ghế huấn luyện cũng cho thấy PSG mong muốn xây dựng một lối chơi thống nhất, bản sắc hơn thay vì chỉ đơn thuần mua ngôi sao và chắp vá.
Điều đó phần nào được thể hiện rõ trong hành trình tại Champions League 2024-2025, nơi PSG chơi đầy thuyết phục, vượt qua hàng loạt những đối thủ mạnh để bước vào trận chung kết và hoàn tất cú ăn ba lịch sử. Hành trình này chính là minh chứng rõ ràng nhất cho sự trưởng thành của PSG, không chỉ ở phương diện tài chính mà còn ở bản lĩnh thi đấu và chiều sâu chiến thuật.
Sự kiện Paris Saint-Germain chinh phục cúp bạc Champions League là khoảnh khắc huyền thoại, đánh dấu bước chuyển mình lịch sử, từ một đội bóng non trẻ với nhiều tai tiếng “chỉ biết tiêu tiền” thành một ông lớn đích thực trong thế giới bóng đá. Nó không chỉ đơn giản là một danh hiệu, mà là sự thừa nhận tuyệt đối rằng PSG đã thực sự “hóa rồng”.
Một lần nâng cao chiếc cúp bạc danh giá nhất châu Âu giúp PSG xóa tan mọi nghi ngờ, đưa họ bước vào hàng ngũ những đội bóng ưu tú, được lịch sử bóng đá thế giới ghi nhận và tôn trọng. Hơn hết, đó là sự tưởng thưởng xứng đáng cho khát vọng, quyết tâm và những nỗ lực bền bỉ của một đội bóng luôn sống trong áp lực và kỳ vọng.
Paris Saint-Germain đã, đang và sẽ tiếp tục theo đuổi những giấc mơ lớn lao. Và trong hành trình đầy chông gai ấy, tất cả đều hiểu rằng, khoảnh khắc họ “hóa rồng” là lúc cả thế giới bóng đá phải ngả mũ thán phục. Gã trọc phú của ngày hôm qua đã trở thành huyền thoại bất tử của ngày mai.
