Tottenham Hotspur tồn tại như một nghịch lý trong thế giới bóng đá. Một câu lạc bộ với lịch sử hào hùng, sở hữu một lượng người hâm mộ cuồng nhiệt trên toàn cầu và một di sản về lối chơi tấn công hoa mỹ, nhưng lại thường xuyên bị ám ảnh bởi câu chuyện “giá như”. Chính điều này đã khai sinh ra chủ đề trung tâm của bài viết: “Câu lạc bộ từ chối vinh quang”. Đây không hẳn là một sự khước từ có ý thức, mà là một chuỗi những lần hụt bước ở những thời khắc quyết định, những tiềm năng không được khai phá trọn vẹn, đã định hình nên hình ảnh của họ trong kỷ nguyên hiện đại. Người hâm mộ vẫn khắc khoải về những “đêm vinh quang, vinh quang” mà họ hằng ao ước, nhưng thường xuyên phải đối mặt với “nỗi thống khổ của những thất bại” và niềm hy vọng đôi khi trở thành một sự dày vò.
Gánh nặng của lịch sử và những kỳ vọng lớn lao luôn đè nặng lên vai câu lạc bộ. Những vinh quang trong quá khứ, như cú đúp huyền thoại hay vị thế tiên phong ở đấu trường châu Âu, đã tạo nên một cái bóng quá lớn, đặt ra những tiêu chuẩn mà đội bóng hiện đại phải vật lộn để đáp ứng. Chính sự tương phản này đã tạo nên một dạng thức đặc biệt của nỗi niềm khắc khoải nơi người hâm mộ. Bài viết này sẽ là một hành trình khám phá những kỷ nguyên vàng son, những giai đoạn cằn cỗi danh hiệu, những nỗi đau tim ở thời hiện đại, và những yếu tố phức tạp – từ tâm lý, tài chính đến chiến thuật – đã góp phần tạo nên câu chuyện dai dẳng này.
Thực chất, cái gọi là “từ chối vinh quang” có lẽ là một cấu trúc tự sự được cả truyền thông và người hâm mộ tạo ra và củng cố. Chính bản thân cụm từ này, khi được nhắc đi nhắc lại, có thể đã vô tình góp phần tạo nên áp lực và chính hiện tượng mà nó mô tả. Việc truy vấn thông tin cho bài viết này, với chủ đề xoay quanh “từ chối vinh quang”, là một minh chứng cho thấy tự sự này đã ăn sâu vào tiềm thức như thế nào. Cốt lõi của trải nghiệm khi theo dõi Spurs là một cuộc đấu tranh cảm xúc nội tại: niềm tự hào vô biên về lịch sử và bản sắc của câu lạc bộ đối chọi với nỗi đau tái diễn khi vinh quang một lần nữa vuột khỏi tầm tay. Sự đối lập này sẽ là sợi chỉ đỏ xuyên suốt, tạo nên sắc thái cảm xúc chủ đạo cho toàn bộ bài phân tích.
Tottenham Hotspur được thành lập vào năm 1882 bởi một nhóm học sinh , một xuất phát điểm mang đậm tính cộng đồng, khác xa với sự thương mại hóa của bóng đá hiện đại. Chính từ khởi đầu khiêm tốn này, Spurs đã sớm tạo nên kỳ tích. Chiến thắng lịch sử tại FA Cup năm 1901, khi còn là một đội bóng ngoài hệ thống Football League , không chỉ là danh hiệu lớn đầu tiên mà còn thiết lập một tiền lệ về việc vượt qua những giới hạn và đạt được những điều không tưởng – một sự tương phản rõ rệt với hình ảnh “từ chối” vinh quang sau này. Tiếp nối thành công đó là chiếc cúp FA thứ hai vào năm 1921, khẳng định vị thế của một thế lực đang lên.
Dưới sự dẫn dắt của Arthur Rowe, Tottenham đã thực hiện một cuộc cách mạng về chiến thuật với lối chơi “Push and Run” trứ danh. Đỉnh cao của cuộc cách mạng này là chức vô địch First Division mùa giải 1950/51. Giai đoạn này cho thấy một Tottenham có khả năng dẫn dắt, định hình lối chơi, chứ không chỉ đơn thuần là kẻ bám đuổi.
Trái ngược hoàn toàn với vị thế có phần thấp kém hiện tại, Gà Trống thành London, trong quá khứ, từng sở hữu một vị thế đáng gờm tại châu Âu. Chức vô địch European Cup Winners’ Cup 1963 đưa Tottenham trở thành câu lạc bộ Anh đầu tiên giành được một danh hiệu lớn ở châu Âu.
9 năm sau, họ vô địch UEFA Cup 1972, trở thành những người chiến thắng đầu tiên của giải đấu này, đồng thời cũng chính thức thiết lập cột mốc trở thành câu lạc bộ Anh đầu tiên giành hai danh hiệu châu Âu khác nhau.
Những thành công vang dội này, đặc biệt là cú đúp lịch sử và những lần tiên phong ở châu Âu, không chỉ là những chiếc cúp; chúng đã kiến tạo nên một “DNA” của lối chơi tấn công, đẹp mắt và tinh thần chiến thắng. Di sản này chính là nền tảng cho những kỳ vọng của người hâm mộ ngày nay và, một cách nghịch lý, cũng là thước đo cho những “thất bại” trong kỷ nguyên hiện đại.
Sau kỷ nguyên vàng son của Bill Nicholson, Tottenham bước vào một giai đoạn phức tạp, nơi những tia hy vọng le lói xen kẽ với những thất vọng, và quan trọng hơn, là sự hình thành của một khái niệm ám ảnh: “Spursy”.
Cơn khát danh hiệu kéo dài kể từ năm 2008 càng làm cho tự sự này trở nên sâu sắc hơn. Song song đó, khi Premier League phát triển, khoảng cách về tài chính và năng lực cạnh tranh giữa Spurs và các thế lực mới nổi (Manchester United, Arsenal, sau đó là Chelsea và Manchester City) ngày càng lớn. Điều này khiến việc chen chân vào nhóm tinh hoa và giành vinh quang một cách ổn định trở nên khó khăn hơn bao giờ hết, bất chấp những thành công cúp không thường xuyên. Việc Spurs thường xuyên kết thúc ở nửa dưới bảng xếp hạng trong những năm 90 và đầu 2000 diễn ra trong khi các câu lạc bộ khác đang củng cố vị thế thống trị của mình. Giai đoạn này đã thiết lập một trật tự cạnh tranh mà Spurs luôn thấy mình chỉ ở rìa ngoài, góp phần củng cố vị thế “câu lạc bộ suýt soát”.
Bước vào những năm 2010, Spur lại tiếp tục biến mình thành một chứng nhân đầy nghịch lý nữa. Thời kỳ Harry Redknapp dẫn dắt đã mang đến những tín hiệu tích cực. Việc giành quyền tham dự Champions League mùa giải 2010/11, những đêm châu Âu đáng nhớ với các chiến thắng trước những gã khổng lồ thành Milan, cùng sự phát triển của những tài năng như Gareth Bale và Luka Modric, đã giúp Spurs nếm trải lại hương vị của đấu trường đỉnh cao. Giai đoạn này mang đến hy vọng về một sự trở lại mạnh mẽ, khi họ được liệt vào danh sách “Big Six” – 6 Đội bóng hàng đầu Ngoại hạng Anh.
Mauricio Pochettino đã thực sự biến Tottenham thành một thế lực đáng gờm, một ứng cử viên thường xuyên cho top bốn Premier League. Ông nổi tiếng với việc phát triển các tài năng trẻ người Anh như Harry Kane, Dele Alli và Eric Dier , đồng thời cải thiện đáng kể năng lực của nhiều cầu thủ khác. Dưới sự dẫn dắt của Pochettino, Spurs đã có những mùa giải thực sự thách thức danh hiệu Premier League.
Đỉnh điểm của kỷ nguyên Pochettino là hành trình lịch sử tiến vào trận chung kết Champions League 2019. Sau khi vượt qua những đối thủ mạnh và những khoảnh khắc nghẹt thở (đặc biệt là trận bán kết với Ajax), Spurs cuối cùng lại gục ngã trước Liverpool tại Madrid. Đây chính là khoảnh khắc “suýt nữa” đau đớn nhất trong kỷ nguyên hiện đại của câu lạc bộ. Nhiệm kỳ của Redknapp và Pochettino mang một vẻ đẹp buồn: Khi câu lạc bộ chứng kiến sự tiến bộ vượt bậc, được nâng tầm cả về vị thế lẫn thương hiệu, nhưng lại không có một danh hiệu nào để ghi dấu.
Khái niệm “Spursy” không chỉ đơn thuần là thua trận. Nó ám chỉ một xu hướng sụp đổ dưới áp lực, tự tay dâng chiến thắng cho đối thủ khi đã nắm lợi thế, hoặc tìm ra những cách thất bại không ai ngờ tới. Những khoảnh khắc như trận thua Wolves năm 2018, “Lasagne-gate” năm 2006, hay thất bại ở bán kết FA Cup trước một Portsmouth đã xuống hạng năm 2010 là những ví dụ điển hình. Tự sự này được củng cố bởi giới truyền thông và chính cộng đồng người hâm mộ, dần dần có thể đã được nội tâm hóa trong chính câu lạc bộ. Gánh nặng tâm lý này có thể ảnh hưởng đến màn trình diễn trên sân trong những thời khắc quyết định, khi HLV Postecoglou cũng phải tập trung vào việc cải thiện tâm lý thi đấu. Câu hỏi đặt ra là liệu đây có phải là một lời nguyền tự ứng nghiệm hay chỉ là một cái mác bất công.
Dưới sự quản lý của Daniel Levy, Tottenham nổi tiếng với sự thận trọng về tài chính, xây dựng một sân vận động hiện đại bậc nhất và đảm bảo sự ổn định cho câu lạc bộ. Tuy nhiên, chính sách này cũng vấp phải nhiều chỉ trích.
So sánh với các đối thủ tại Premier League như Arsenal, Chelsea, Liverpool, Man City và Man Utd, tổng chi và chi ròng của Spurs có phần khiêm tốn hơn, dù Levy khẳng định đã chi ròng hơn 700 triệu bảng kể từ khi sân vận động mới đi vào hoạt động năm 2019. Người hâm mộ và các chuyên gia thường xuyên đặt câu hỏi về việc liệu câu lạc bộ có đầu tư đủ mạnh vào những thời điểm quan trọng hay không. Gần đây, Cristian Romero cũng đã lên tiếng chỉ trích chính sách chi tiêu của ban lãnh đạo.
Quỹ lương của Tottenham thấp hơn đáng kể so với các đối thủ cạnh tranh trực tiếp, với tỷ lệ lương trên doanh thu thuộc hàng thấp nhất Premier League. Điều này ảnh hưởng như thế nào đến khả năng thu hút và giữ chân những tài năng ưu tú, những người có khả năng mang về danh hiệu?
Chiến lược tài chính của Levy, tuy đảm bảo sự ổn định và tăng trưởng cho Tottenham (sân vận động mới, sân tập), nhưng cấu trúc lương tương đối bảo thủ và mức chi ròng so với các câu lạc bộ thường xuyên giành danh hiệu lại trực tiếp ảnh hưởng đến tầm cỡ và chiều sâu của tài năng mà họ có thể thu hút và giữ chân một cách ổn định. Đây là một yếu tố hữu hình trong việc “từ chối vinh quang”. Mức lương thấp hơn có nghĩa là Spurs có thể bỏ lỡ những siêu sao đang ở đỉnh cao sự nghiệp hoặc gặp khó khăn trong việc giữ chân những cầu thủ xuất sắc nhất của mình (ví dụ như sự ra đi của Harry Kane).
Sự ra đi của những cầu thủ chủ chốt như Bale, Modric, và gần đây là Kane đã đặt ra thách thức lớn trong việc tìm người thay thế xứng đáng. Câu lạc bộ thường phải dựa vào sự tỏa sáng cá nhân của các ngôi sao thay vì một đội hình cân bằng, có chiều sâu và đủ sức cạnh tranh trên nhiều mặt trận. Chính Son Heung-min cũng thừa nhận về việc thiếu “mảnh ghép cuối cùng” để hoàn thành bức tranh danh hiệu. Chiến lược tuyển dụng “mua sắm thông minh trong khả năng tài chính” của Levy đối lập với nhu cầu về những bản hợp đồng bom tấn, có khả năng thay đổi cục diện trận đấu để vượt qua ngưỡng cửa danh hiệu.
Câu chuyện của Tottenham Hotspur là một bản trường ca phức tạp về bóng đá, nơi vinh quang và tiếc nuối thường xuyên song hành. Sự “từ chối vinh quang” không phải là một hành động đơn lẻ, mà là kết quả của sự tương tác phức tạp giữa nhiều yếu tố: tiền lệ lịch sử tạo ra gánh nặng kỳ vọng, những tự sự tâm lý được củng cố qua thời gian, các chiến lược tài chính mang tính hai mặt, những lựa chọn quản lý đầy rủi ro, và sự khắc nghiệt không thể phủ nhận của môi trường cạnh tranh đỉnh cao.
Câu hỏi muôn thuở vẫn còn đó: Liệu Tottenham Hotspur có số phận mãi là “câu lạc bộ suýt soát”, một nhà cung cấp thứ bóng đá đẹp mắt và những khoảnh khắc nghẹt thở nhưng cuối cùng lại thiếu đi bước chân quyết định? Hay họ có thể phá vỡ chu kỳ nghiệt ngã này? Lịch sử của Spurs đầy rẫy những khoảnh khắc then chốt, những lằn ranh mong manh giữa kẻ về nhì và nhà vô địch. Chính những khoảnh khắc “giá như” ấy đã định hình nên một phần lớn bản sắc của họ.
Theo thời gian, liệu sự “từ chối vinh quang” có vô tình trở thành một phần bản sắc độc đáo, gần như lãng mạn của Tottenham trong thế giới bóng đá? Một câu lạc bộ mang đến sự kịch tính và phấn khích, nhưng hiếm khi được tận hưởng niềm vui chiến thắng. Và bi kịch hơn nữa là khi chính giới lãnh đạo đội bóng lại tỏ ra hài lòng với điều đó? Người hâm mộ Tottenham thực sự đang phải sống trong những ngày tháng tuyệt vọng, chứng kiến văn hóa và bản sắc bóng đá bị mài mòn trên màu áo, chứng kiến đội bóng con cưng dần chuyển hóa thành một kiểu “doanh nghiệp làm ăn có lãi”, thay vì “một đội bóng có linh hồn”.
