Ai là kẻ đáng ghét nhất trong mắt những người gác đền, khi liên tục lặp đi lặp lại chiêu trò ấy từ năm này qua tháng khác, mà chẳng một hàng phòng ngự nào có thể tìm ra cách hóa giải? Câu trả lời chính là Ronaldo.
Bạn có biết cách thức hữu hiệu nhất để biến những tay thủ môn đối phương trở thành trò hề trên sân bóng không? Sút xa lập siêu phẩm? Phối hợp ban bật đẹp mắt? Không hề, chúng chỉ là những động tác tôn vinh người ghi bàn, còn đối với các thủ môn, cơn ác mộng lớn nhất trong sự nghiệp của họ, là những tình huống bị lừa bóng qua người và bất lực chứng kiến bóng lăn vào lưới trống.
Vâng, cái tên chúng ta đang nhắc tới ở đây, là Ronaldo Luis Nazario de Lima, kẻ có biệt danh “Người ngoài hành tinh”, ngôi sao bóng đá duy nhất trong mắt các bà nội trợ, người thống nhất kênh vô tuyến của mọi gia đình, hay còn được nhớ đến với một danh xưng đầy thân thuộc: Ronaldo Béo.
88 lần rê bóng qua thủ môn để ghi bàn, chiếm tới 21% trong tổng số 414 pha lập công xuyên suốt sự nghiệp. Nghĩa là trung bình, cứ 5 bàn thắng ghi được, Ronaldo sẽ sở hữu một pha làm bàn theo kịch bản rê bóng qua thủ môn và dứt điểm vào lưới trống.
Người ta thường nói rằng, đối với một cầu thủ tấn công thượng hạng, thì việc tận hưởng cảm giác ghi bàn sòn sòn thôi là chưa đủ, mà phải tạo dấu ấn bằng cách loại bỏ hết toàn bộ hàng phòng ngự đối phương, bao gồm cả thủ môn, thì mới được xem là đỉnh cao của đời người.
Và đó cũng là lý do mà nhiều người hâm mộ bóng đá cho đến hiện tại, vẫn nuôi dưỡng một chấp niệm rằng, Messi hay Cristiano Ronaldo có thể là những cầu thủ vĩ đại nhất, nhưng để nói về cảm xúc thăng hoa mà một cầu thủ mang lại cho khán giả, thì Ronaldo béo vẫn là cái tên độc nhất vô nhị.
Những người chơi bóng đá từ nghiệp dư đến chuyên nghiệp tại Việt Nam, từ lâu đã truyền tai nhau thuật ngữ “đảo như rang lạc” để nói về mẫu cầu thủ sở hữu đôi chân khéo léo, với những tình huống bẻ chân lừa bóng điệu nghệ. Và Ronaldo De Lima, chính là nguồn cảm hứng khai sinh ra cụm từ này.
Nghệ thuật săn bàn này của Ronaldo “béo” đã đi vào huyền thoại và trở thành hình mẫu cho rất nhiều tiền đạo thời nay học hỏi. Người ta nói rằng bất cứ khi nào mà “Người ngoài hành tinh” thoát xuống và đối mặt thủ môn đối phương, gần như chắc chắn rằng sẽ có bàn thua dành cho đội bạn. Những năm tháng thi đấu đỉnh cao của anh hội tụ đầy đủ những tố chất từ kỹ thuật, tốc độ, sức bật, sức mạnh khiến cho bất cứ hàng phòng ngự nào cũng phải khiếp sợ. Và chính những phẩm chất này đã giúp Ronaldo có được thương hiệu nổi bật nhất của mình chính là khả năng dẫn bóng qua thủ môn và ghi bàn.
Để làm được điều đó, khả năng bứt tốc kinh hoàng là phẩm chất nổi bật đầu tiên của nhà vô địch World Cup 2002. Ngay từ phần sân nhà, anh sẽ có những bước chạy đà và dần tăng tốc để vượt qua hậu vệ và cả thủ môn của đối phương để ghi bàn. Trong 1 trận đấu tại La Liga 2002/03, Ronaldo trong màu áo của Real Madrid đã nhận được 1 đường chuyền đẹp từ người đồng đội Zinedine Zidane. Ngay sau đó, cựu tiền đạo người Brazil thực hiện 1 pha bứt tốc, vượt qua được sự truy cản của hậu vệ đối phương rồi ngoặt bóng sang trái loại bỏ luôn cả thủ môn và sút bóng vào lưới trống. Bàn thắng này đã cho thấy tốc độ kinh hoàng của “Người ngoài hành tinh” khi anh đã khiến hậu vệ đối phương phải xoạc bóng trong bất lực.
Bên cạnh tốc độ là kỹ thuật điêu luyện, và ngay cả khi đặt cạnh những tên tuổi lừng danh như Ronaldinho, Rivaldo, Zinedine Zidane, kỹ năng xử lý bóng và qua người của Rô béo vẫn được đánh giá cao hơn hẳn so với những đồng đội cũ.
Tuyệt học trứ danh, và cũng nổi tiếng nhất của anh chính là đảo chân (step over). Mục đích cơ bản của động tác này là nhằm khiến hậu vệ đối phương bị lừa qua, giả như đi bóng sang một hướng nhưng kỳ thực đi bóng hướng còn lại, hoặc che bóng khiến hậu vệ đối phương không biết cầu thủ tấn công sẽ đi bóng sang phía nào. Mặc dù đang di chuyển với tốc độ cao, nhưng đôi chân của anh vẫn điều khiển trái bóng 1 cách vô cùng mềm mại và uyển chuyển.
Bàn thắng vào lưới của Ghana tại World Cup 2006 chính là ví dụ điển hình. Chỉ 5 phút sau khi tiếng còi khai cuộc diễn ra, các cầu thủ Brazil đã có bàn thắng khai thông thế bế tắc. Kaka đã tung ra 1 đường chuyền thông minh, đi xuyên qua 2 hậu vệ của Ghana và vô cùng thuận lợi cho đà băng xuống của Ronaldo. “Người ngoài hành tinh” nhận bóng và đảo chân 2 lần, vượt qua thủ môn rồi dễ dàng đưa bóng vào lưới trống. Nhờ bàn mở tỉ số sớm, Brazil đã chơi thăng hoa và dễ dàng hủy diệt Ghana với tỷ số 3-0.
Bàn thắng này đã thể hiện phẩm chất kỹ thuật vô cùng tinh tế cùng khả năng chọn vị trí tuyệt vời của chủ nhân 2 danh hiệu QBV. Đó cũng chính là pha lập công thứ 15 của anh tại các kỳ World Cup – kỷ lục mà sau này đã bị Miroslav Klose của Đức vượt qua với 16 bàn thắng.
Cũng như bao ngôi sao bóng đá mang trong mình tư duy chơi bóng “vị nghệ thuật”, Ronaldo không đề cao hiệu suất và tính hiệu quả trong thi đấu, điều này cũng dẫn đến việc anh luôn đeo đuổi một chấp niệm về việc phải lừa bóng qua thủ môn rồi mới ghi bàn, bất chấp việc không phải lúc nào nó cũng thành công, và thậm chí đôi khi những tình huống xử lý rườm rà ấy lại khiến đội bóng của anh bỏ lỡ những cơ hội ăn bàn mười mươi.
Sau khi gây ấn tượng trong màu áo của PSV và Barcelona, Ronaldo “béo” đã chuyển đến Serie A và thi đấu cho Inter Milan. Đây có thể nói chính là giai đoạn đỉnh cao nhất trong sự nghiệp của “Người ngoài hành tinh”, khi anh đã gặt hái hầu hết mọi danh hiệu cao quý ở cấp câu lạc bộ lẫn đội tuyển quốc gia, ngoại trừ Champions League.
Trong 5 năm tại đất nước hình chiếc ủng, anh vẫn thể hiện những tình huống bứt tốc rồi vượt qua thủ môn và ghi bàn đấy thương hiệu của mình. Tiêu biểu trong số đó phải kể đến pha thoát xuống và đảo chân vượt qua thủ môn Luca Marchegiani của Lazio trước khi ghi bàn ấn định chiến thắng 3-0 cho Inter trong trận chung kết UEFA Cup 1997 – 1998.
Có thể nói, Ronaldo đã đến như một cơn lốc, gây choáng váng vì những pha bóng chưa từng có tiền lệ. Những cú solo, bứt tốc từ giữa sân, dũng mãnh như một chiến binh và lừa bóng đẹp như một ảo thuật gia. Ở Rô béo, người ta vừa có thể chứng kiến những kỹ năng chạy chỗ, bứt tốc và dứt điểm nhạy bén của một trung phong hiện đại, đồng thời lại vừa có vô số cơ hội chiêm ngưỡng những tình huống chạm bóng, xử lý bỏ nhỏ đầy tinh tế của một nhạc trưởng trên sân cỏ.
Dẫu vậy, những pha qua người đầy kỹ thuật từng làm nên thương hiệu của Ronaldo “béo” giờ đây đã trở thành thứ kỹ thuật thất truyền trong bóng đá hiện đại. Đâu đó trong một vài buổi tối đẹp trời tại châu Âu, người ta vẫn chứng kiến một vài cú đảo chân ngoạn mục, nhưng sự xuất hiện của chúng giờ đây đã trở nên quá hiếm hoi, và cũng chẳng mang lại nét đẹp tinh tế đến từng milimet trong những nhịp chạm, như cách Rô béo từng làm.
Nguồn cơn của sự thất truyền này, một phần bởi thật khó để tìm kiếm được một Ronaldo béo thứ 2 trong lịch sử bóng đá, nhưng phần lớn là bởi, kỹ thuật “rang lạc” của tiền đạo người Brazil, dẫu sở hữu mị lực khiến người ta mê mẩn, nhưng lại tiềm ẩn quá nhiều rủi ro cho người thực hiện.
Những cú đảo chân liên tục với tốc độ cao, đòi hỏi cầu thủ phải dồn trọng tâm và áp lực lên 2 đầu gấu, và điều đó khiến cho nguy cơ chấn thương ở vùng cơ thể này gia tăng một cách đáng báo động. Không phải ai khác, mà chính Rô béo, cũng là nạn nhân của tuyệt kỹ trứ danh đã tạo nên thương hiệu của anh.
Ngày 12/4/2000, “Người ngoài hành tinh” Ronaldo bị đứt lìa gân bánh chè đầu gối phải khi đi bóng trong trận Lazio – Inter ở chung kết lượt đi Cup Italy. Tình huống xảy ra khi Ronaldo không va chạm với bất kỳ cầu thủ đối phương nào, và khi xem lại những góc quay chậm, người ta càng kinh hãi tột độ khi chứng kiến phần đầu gối của anh biến dạng hoàn toàn, sau khi tiếp đất sai tư thế sau tình huống đảo chân quen thuộc.
Khoa học thể thao đã chứng minh rằng, các cầu thủ sở hữu kỹ năng đảo chân tương tự Rô béo, có phần đầu gối yếu hơn hẳn so với bình thường, bởi mỗi lẫn đảo chân, là một lần họ dồn áp lực lên bộ phận này để gia tốc và chuyển hướng đột ngột, khiến cơ thể vượt quá giới hạn chịu lực.
Fernando Torres – Tiền đạo sở hữu kỹ năng đảo chân lừa bóng gần tương tự Rô béo, cũng là người phải hứng chịu những chấn thương đầu gối nặng nề, khiến anh sớm đi qua sườn dốc sự nghiệp. Chẳng những vậy, đối với trường hợp của Ronaldo, Người ngoài hành tinh thậm chí còn có thói quen ăn chơi trác táng và sinh hoạt thiếu điều độ, dẫn đến vấn đề tăng cân không kiểm soát.
Cân nặng càng cao thì áp lực dồn lên phần chân càng lớn, và điều này trở thành một trong những lý do chính khiến Ronaldo dần sa sút phong độ kể từ sau giai đoạn 2003, kéo dài tới những năm 2008.
Như đã đề cập, tuyệt kỹ đảo chân mang thương hiệu Ronaldo, trở thành “bí kíp thất truyền”, một phần bởi có rất ít cầu thủ sở hữu tố chất kỹ thuật siêu đẳng như anh, nhưng phần lớn là bởi kỹ năng này tiềm ẩn quá nhiều rủi ro dành cho người sử dụng. Và có lẽ trong lịch sử bóng đá, cũng chỉ có một mình Ronaldo – Kẻ mang trong mình niềm đam mê bóng đá thuần khiết, với chấp niệm về thứ bóng đá tấn công hoàn mỹ ăn sâu vào tận xương tủy, mới dám “đùa với lửa” khi đánh cuộc cả sự nghiệp vào những màn đảo chân lừa bóng trứ danh ấy, không chỉ lần một lần hai, mà tới 88 lần. Đổi lại, đó cũng là 88 tuyệt phẩm bóng đá, mà những người đam mê bộ môn thể thao vua, may mắn được chiêm ngưỡng.
Ronaldo Béo có lẽ không phải là siêu sao xuất sắc nhất lịch sử, không phải là hình mẫu cầu thủ toàn diện, toàn mỹ nhất, nhưng không ai khác ngoài anh, mới chính là cái tên khơi nguồn cảm hứng và tình yêu, của cả một thế hệ, với trường phái bóng đá cống hiến và đẹp mắt. Sự nghiệp còn nhiều tiếc nuối và dang dở của Người ngoài hành tinh, có lẽ cũng ẩn tàng một thông điệp sâu sắc rằng: Những thứ càng đẹp đẽ, càng rực rỡ, thì càng mong manh dễ vỡ, nhưng đổi lại, chính sự mong manh ấy, lại khiến cho người ta càng phải trân quý, nâng niu để thưởng thức vẻ đẹp ấy một cách trọn vẹn nhất.